Brad Pitt ile gündem olan yüz körlüğü nedir? Prosopagnozi nasıl anlaşılır?

ABD’li dünyaca ünlü aktör Brad Pitt’in de hastalığı olan yüz körlüğü yani tıp lisanında Prosopagnozi, gündem olmuştu. Şimdi tam teşhis konmamasına karşın verdiği son röportajda yüz körü olabileceğini insanları hatırlamakta zorlandığını açıklayan Brad Pitt kimseyi de kendine inandıramadığını söylemişti. Brad Pitt ile gündem olan yüz körlüğü nedir? Prosopagnozi nasıl anlaşılır?

Brad Pitt, yıllar sonra ‘yüz körlüğü’ sorunu yaşadığı itirafında bulunarak, “Kimse bana inanmıyor” kelamlarıyla herkesi şaşkına çevirmişti. 60 yaşındaki Oscar’lı aktör, ‘prosopagnozi’ isminde bir bilişsel bozukluk sorunu olduğunu söyleyerek, insanların yüzlerini tanıyamadığını ve bunun da hayatının büyük bir kısmını etkilediğini belirtti. “Kimse bana inanmıyor. Birebir hastalığa sahip biriyle tanışmak istiyorum. Tanıştığım insanları hatırlamak istiyorum zira bu hastalık sebebiyle insanların benim soğuk ve ilgisiz olduğumu düşünmesinden korkuyorum.” diyen Pitt’in açıklamalarından sonra uzmanlar Prosopagnozi yani yüz körlüğü hastalığıyla ilgili vatandaşların merak ettiği soruları yanıtladı. 

YÜZ KÖRLÜĞÜ PROSOPAGNOZİ NEDİR?

Yüz körlüğü (Prosopagnozi) insanın kendi yüzü dahil olmak üzere etrafındaki insanların yüzlerini ayırt etmekte zorlandığı, yüz algısıyla ilgili bilişsel bir bozukluk olarak bilinmektedir.

Bundan bağımsız olarak kişinin entelektüel fonksiyonellik (örneğin: karar verebilmek) ve görsel sürece yeteneği (örneğin: objeleri ayırabilmek) üzere öbür istikametleri bozulmadan kalır. Prosopagnozi çoğunlukla yetişkinlerde bulunur ve oksipito-temporal lob hasarından kaynaklanır. Edinilmiş prosopagnozi birebir vakitte kendi içinde tamalgısal ve asosyatif prosopagnozi olarak ikiye ayrılır. Konjenital prosopagnozide birey asla yüzleri tanıma yeteneğini gereğince geliştirmez.

YÜZ KÖRLÜĞÜ NASIL TEŞHİS EDİLİR BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hepimiz vakit zaman çok ender gördüğümüz insanların yüzünü tanıyamayabiliriz. Ancak yüz körlüğü bu durumdan çok daha farklıdır. Bu rahatsızlığa sahip olan bireyler yüzleri tanımakta zorluk çektikleri için insanların sesine, yürüyüş biçimine, saç stiline ve beden haline odaklanırlar. Bilhassa ses, rahatsızlığı yaşayan insanların rahatsızlıkla başa çıkması için kıymetli bir etmendir. Erken çocukluk periyodunda görülen yüz körlüğü ekseriyetle, gelişimsel prosopagnozi çeşidi olarak bilinmektedir ve çocuğun yüzleri tanımadan büyümesine ve bu durumu olağan sanmasına neden olabilir. Bu nedenle rahatsızlığının farkına varamaz ve hayatı uzunluğunda toplumsal yaşantısı açısından sorun oluşturur.

Yasemin